Nie każdy wie o tym, że wyprzedzanie to jeden z najniebezpieczniejszych manewrów na drodze, który często budzi też wiele wątpliwości wśród kierowców. Jednym z najczęściej zadawanych pytań – również podczas kursu prawa jazdy kategorii B w OSK Projekt Prawko – jest: Kiedy można wyprzedzać z prawej strony?. Kierowcy pytają też o to: czy manewr wyprzedzania z prawej strony jest dozwolony w przepisach ruchu drogowego?
W tym artykule postaramy się odpowiedzieć na te pytania, wyjaśniając także, czym różni się wyprzedzanie od omijania i wymijania! Zapraszamy do krótkiej lektury pełnej praktycznej wiedzy.
Podstawa prawna: Art. 24. - [Wyprzedzanie] - Prawo o ruchu drogowym.
Czym jest wyprzedzanie?
Wyprzedzanie to manewr polegający na przejeżdżaniu obok pojazdu poruszającego się w tym samym kierunku, ale zwykle wolniej od nas. Według przepisów ruchu drogowego, wyprzedzanie powinno odbywać się z lewej strony, a wyprzedzany pojazd przy takim manewrze ma obowiązek zjechać jak najbardziej do prawej strony jezdni (zachować bezpieczny odstęp) i nie przyspieszać. Istnieją jednak sytuacje, w których wyprzedzanie z prawej strony jest dozwolone, a nawet konieczne.
Wcześniej zachęcamy jednak do zapoznania się z definicją omijania i wymijania, z którą zapoznajemy zawsze kursantów kursu prawa jazdy kategorii B – pamiętaj, że takie pytanie może pojawić się na egzaminie teoretycznym!
Wyprzedzanie a omijanie i wymijanie
Zanim przejdziemy do szczegółów dotyczących wyprzedzania z prawej strony, warto wyjaśnić różnicę między wyprzedzaniem a omijaniem i wymijaniem.
Omijanie to manewr polegający na przejeżdżaniu obok pojazdu lub przeszkody znajdującej się na naszym pasie ruchu.
Wymijanie natomiast to manewr polegający na przejeżdżaniu obok pojazdu jadącego z przeciwka.
W obu przypadkach nie ma znaczenia, z której strony wykonujemy manewr – ważne, aby zachować bezpieczną odległość i dostosować prędkość do warunków na drodze.
Kiedy można wyprzedzać z prawej strony?
Choć przepisy ruchu drogowego jasno określają, że wyprzedzanie powinno odbywać się z lewej strony, istnieją sytuacje, w których wyprzedzanie z prawej strony jest dozwolone, a nawet konieczne. Oto kilka z nich:
Wyprzedzanie z prawej strony jest dozwolone, gdy pojazd, który chcemy wyprzedzić, sygnalizuje zamiar skrętu w lewo i zjeżdża na lewy pas ruchu.
Wyprzedzanie z prawej strony jest dozwolone, gdy na jezdni znajdują się co najmniej dwa pasy ruchu w tym samym kierunku, a pojazdy na lewym pasie poruszają się – zazwyczaj wyraźnie – wolniej niż te na prawym.
Wyprzedzanie z prawej strony jest dozwolone, gdy wyprzedzamy pojazd szynowy (tramwaj, trolejbus), który porusza się po torowisku biegnącym po jezdni.
Wyprzedzanie z prawej strony jest dozwolone, gdy wykonujemy manewr zmiany pasa ruchu w prawo (np. w celu skorzystania ze zjazdu), a pojazd na lewym pasie porusza się wolniej od nas.
Warto pamiętać jednak o tym, że nawet jeśli wyprzedzanie z prawej strony jest dozwolone, zawsze należy zachować szczególną ostrożność i upewnić się, że manewr ten nie stworzy zagrożenia dla innych uczestników ruchu drogowego. Jeśli chcesz wiedzieć więcej o bezpiecznej, płynnej jeździe, lub Twoim celem jest szlifowanie umiejętności prowadzenia samochodu, skorzystaj z naszych jazd doszkalających!
Wyprzedzanie prawym pasem na autostradach
Autostrady to drogi o dwóch – lub więcej – pasach ruchu w każdym kierunku, na których obowiązuje wiele specyficznych zasad. Mitem jest jednak to, że obowiązuje na nich zakaz wyprzedzania prawym pasem. Na autostradzie można zatem wyprzedzać z prawej strony, bez względu na liczbę pasów ruchu. Jest to w pełni legalne i nie wiąże się z ryzykiem otrzymania mandatu.
Oczywiście w kulturze jazdy przyjęło się, iż prawy pas autostrady przeznaczony jest do wolniejszej jazdy i zjeżdżania z autostrady, natomiast lewy wykorzystywany jest do wyprzedzania i szybszej jazdy. Wyjątkiem od tej reguły jest sytuacja, gdy na lewym pasie znajduje się zator lub kolumna pojazdów, a prawy pas jest wolny. Wtedy kierowcy wyprzedzają z prawej strony, pod warunkiem że nie zmuszają innych kierowców do hamowania lub nagłej zmiany swojego pasa ruchu.
Wyprzedzanie z prawej strony na drodze ekspresowej
Drogi ekspresowe to drogi o dwóch lub więcej pasach ruchu w każdym kierunku, które mogą być oddzielone pasem dzielącym. Na drogach ekspresowych nie ma bezwzględnego zakazu wyprzedzania prawym pasem. Jeśli prawy pas jest wolny i nie ma zakazu wyprzedzania (np. podwójna ciągła linia), można zatem w pełni legalnie wyprzedzić pojazd jadący lewym pasem.
Należy jednak pamiętać, że lewy pas drogi ekspresowej przeznaczony jest przede wszystkim do szybszej jazdy i wyprzedzania, a więc korzystanie z prawego pasa do tego celu powinno być wyjątkiem, a nie regułą. Pamiętaj także, że oprócz przepisów ruchu drogowego kierowców obowiązuje również kultura jazdy oraz konieczność zachowywania szczególnej ostrożności przy potencjalnie niebezpiecznych manewrach.
Wyprzedzanie w terenie zabudowanym z prawej strony
W terenie zabudowanym, czyli na obszarze gdzie obowiązuje ograniczenie prędkości do 50 km/h, wyprzedzanie jest znacznie trudniejsze niż poza miastem. Wąskie ulice, liczne skrzyżowania i przejścia dla pieszych sprawiają, że manewry wyprzedzania są bardziej ryzykowne i często niemożliwe do wykonania. Dlatego w mieście rzadko mamy do czynienia z wyprzedzaniem, a jeśli już, to zwykle odbywa się ono z lewej strony. Wyprzedzanie z prawej strony w terenie zabudowanym jest dozwolone tylko w wyjątkowych sytuacjach, takich jak:
gdy pojazd, który chcemy wyprzedzić, sygnalizuje zamiar skrętu w lewo i zjeżdża na lewy pas ruchu (przy dwóch pasach ruchu w tym samym kierunku);
gdy wyprzedzamy pojazd szynowy (tramwaj, trolejbus), który porusza się po torowisku biegnącym po jezdni;
gdy wyprzedzamy pojazd uprzywilejowany (policja, straż pożarna, karetka pogotowia), który porusza się – z różnych przyczyn – po lewym pasie ruchu.
W pozostałych przypadkach wyprzedzanie z prawej strony w mieście jest zabronione i grozi mandatem.
Wyprzedzanie z prawej strony – podsumowanie wiedzy
Podsumowując, wyprzedzanie z prawej strony jest dozwolone tylko w określonych sytuacjach i zawsze wymaga zachowania szczególnej ostrożności. Przed wykonaniem tego manewru należy upewnić się, że nie stworzymy zagrożenia dla innych uczestników ruchu drogowego, i że nie zmusimy ich do hamowania lub zmiany pasa ruchu. Pamiętajmy, że lewy pas jezdni przeznaczony jest do szybszej jazdy i wyprzedzania, natomiast prawy pas służy do wolniejszej jazdy i zjeżdżania.
Cenne wskazówki OSK Projekt Prawko:
Korzystajmy z prawego pasa do wyprzedzania tylko wtedy, gdy jest to absolutnie konieczne i zgodne z przepisami ruchu drogowego.
Pamiętajmy o kulturze jazdy, która nie tylko jest wyrazem szacunku dla innych kierowców, ale dzięki której można uniknąć niebezpiecznych zdarzeń na drodze!
Wyprzedzani kierowcy nie są przyzwyczajeni do wyprzedzania po prawej stronie a ich uwaga jest skupiona głównie na lewym lusterku. Dlatego, jeśli nie jest to konieczne, lepiej nie wykonywać takiego ryzykownego manewru.
Szerokiej drogi!
Comentários